Hoe een bedrijfsovername financieren? Van eigen vermogen tot externe middelen.

Bij de overname van een matuur bedrijf is de bank vaak het eerste aanspreekpunt. Een banklening is meestal de voordeligste en meest gebruikelijke manier van financieren. Het voornaamste voordeel is dat je volledige zeggenschap behoudt, zonder aandelen over te dragen. Houd er wel rekening mee dat banken doorgaans een aanzienlijk eigen inbreng (25% à 30%) en stevige waarborgen verwachten.

Een solide financieel plan is essentieel. Je moet kunnen laten zien dat je de lening binnen 5 à 7 jaar kan terugbetalen, met realistische scenario’s en een heldere visie op cashflows. Een handige tip: een combinatie van achtergestelde leningen, PIK-leningen en mezzaninefinanciering kan in bepaalde gevallen als quasi-eigen vermogen gelden, waardoor je eigen inbreng beperkt kan blijven. Denk bijvoorbeeld aan een gedekte lening met onderpand, een PIK-lening waarbij de rente wordt opgeteld bij het uitstaande bedrag, mezzaninefinanciering die zowel kenmerken van schuld als van eigen vermogen heeft, een converteerbare lening die je kunt omzetten in aandelen of een achtergestelde lening waarbij schuldeisers pas na de andere worden terugbetaald.

Tot slot is het belangrijk te vermelden dat banken als onderdeel van de financiering meestal ook een aantal voorwaarden opleggen in de vorm van zogenaamde financiële verbintenissen. Deze verplichten het management om tijdens de looptijd van de lening bepaalde financiële ratio’s te respecteren, zoals de schuld/EBITDA-ratio, de minimale solvabiliteit of rente-dekkingsgraad. Het niet naleven van deze convenanten kan ernstige gevolgen hebben, zoals het vervroegd opeisbaar worden van de lening.

Als je niet genoeg eigen middelen hebt, kun je altijd aankloppen bij je vrienden, familie en fans. Zij kunnen je helpen met een achtergestelde lening (vaak met een rente van 6–8%) of door kapitaal in te brengen, waardoor ze mede-eigenaar worden.

Om dit aantrekkelijker te maken, zijn er fiscale voordelen zoals de Winwinlening en het Vriendenaandeel van de Vlaamse overheid. Beide opties bieden particulieren een belastingvoordeel van 2,5% per jaar op bedragen tot €75.000. Bij de Winwinlening krijg je bovendien een gedeeltelijke bescherming bij faillissement.

Wanneer banken zich terugtrekken vanwege te hoge risico’s of een gebrek aan waarborgen, kan risicokapitaal een uitkomst bieden. Dit kapitaal komt van investeerders die in ruil voor aandelen investeren, vaak voor een beperkte periode van 3 tot 7 jaar, met de bedoeling om hun aandeel later met winst te verkopen.

Typische aanbieders zijn durfkapitaalfondsen, business angels (ervaren ondernemers die zelf investeren), private equity fondsen, overheidsfondsen zoals PMV, het investeringsfonds van de Vlaamse Overheid. Ook family offices, het investeringsvehikel van vermogende families, treden steeds vaker op als risicokapitaalverschaffers, met een focus op de lange termijn en vaak een actieve betrokkenheid bij het bedrijf.

Bij een debt push down wordt een deel van de overnameschuld overgedragen naar de operationele vennootschap die wordt overgenomen. In de praktijk wordt er vaak een speciaal overnamevehikel opgericht dat de target aankoopt. Daarna sluit de target zelf een lening af en keert een (super)dividend uit aan de holding, die hiermee haar overnameschuld aflost. De terugbetaling van de lening gebeurt vervolgens via de cashflows van de exploitatievennootschap. Dit mechanisme is fiscaal en financieel aantrekkelijk: omdat een holding meestal geen belastbare winst genereert, zijn de rentevergoedingen daar vaak niet aftrekbaar. Door de schuld op het niveau van de target te plaatsen, kan dit fiscale nadeel worden omzeild. Bovendien krijgen schulden die dichter bij de operationele activa en cashflows liggen doorgaans betere kredietvoorwaarden.

Naast de traditionele banklening zijn er talloze alternatieven om je overname te financieren. Het is cruciaal om bij elke financieringsoptie drie belangrijke zaken goed te overwegen: je terugbetalingscapaciteit, de garanties die je kunt bieden en de mate van mede-eigenaarschap die je bereid bent te accepteren.

***

Heeft u vragen of wenst u zicht te laten adviseren of begeleiden bij de overname van uw bedrijf? Deminor NXT staat voor u klaar om u hierbij te ondersteunen. We helpen u met het opstellen van een overtuigend financieel plan, begeleiden u tijdens gesprekken met banken en investeerders en geven u advies over het aanvragen van overheidssteun. Wilt u meer weten over het optimaliseren van uw overnameproces en het maximaliseren van de waarde bij een exit? Download ons e-book, waarin we dieper ingaan op strategieën en best practices voor waardemaximalisatie bij exit of neem contact met ons op.